Informatie
Stress is de reactie van het lichaam op veranderingen die fysieke, emotionele of psychologische belasting veroorzaken (Scott, 2020). Wanneer een individu stress ervaart, zal deze emotioneel en fysiek reageren. Het sympathische zenuwstelsel controleert deze reacties op stress, en zorgt voor vecht- of vluchtreacties (De Vleesschhauwer, 2020; Kinderneurologie, z.j.). Wanneer een persoon stress ervaart, neemt de activiteit in het sympathische zenuwstelsel toe, wat fysiologische gevolgen heeft voor het volledige lichaam. Enkele symptomen van stress zijn een verhoogde spierspanning, verhoogde hartslag en adempatroon, zweten en veranderingen in lichaamstemperatuur, tremor, droge mond en keel (Harris, z.j.). Deze fysiologische reacties hebben dus ook een invloed op de stem, meer specifiek een verhoogde spierspanning op laryngaal gebied, een hogere positie van de larynx, veranderingen in de vocale cyclus (sneller, krachtigere stemplooisluiting, langere gesloten fase), veranderingen in het adem(halings)patroon (samentrekking van de ademhalingsspieren, kortere inspiratie en langere expiratie, kortere spraakperiodes, meer adempauzes) en een toename van de subglottale druk. Akoestische parameters die veranderen als gevolg van stress zijn de fundamentele frequentie (toename bij stress) en Jitter-waarde (afname bij stress). Soms veranderen ook andere akoestische parameters door stress, zoals de intensiteit (toename), de Shimmer-waarde (afname) en de Harmonics/Noise-Ratio (afname) (Giddens, Barron, Byrd-Craven, Clark & Winter, 2013; Van Puyvelde, Neyt, McGlone & Pattyn, 2018). De effecten van stress op de stem kunnen ervoor zorgen dat stemstoornissen, zoals stemplooinoduli of Muscle Tension Dysphonia (MTD) zich sneller kunnen manifesteren (Harris, z.j.). Perceptueel klinkt een gestresseerde stem hoger en geknepen (De Bodt, 2015).
Een emotie is een complexe psychologische toestand die uit drie verschillende componenten bestaat: een subjectieve beleving, een fysiologische reactie en een gedrags- of expressieve reactie (Cherry, 2019). De fysiologische reacties zorgen voor een correcte reactie op de subjectieve beleving en worden gereguleerd door het sympathische zenuwstelsel. Emoties kunnen ingedeeld worden volgens hun niveau van arousal. Emoties zoals blijheid, woede, haat, enthousiasme en frustratie hebben allemaal een hoge arousal. Verdriet, verwardheid, schaamte en schuld hebben een lage arousal (Changing Minds, z.j.). Naast hun arousalniveau, kunnen emoties ook ingedeeld worden volgens hun valentie (eerder positieve of negatieve emotie). Emoties hebben een invloed op de stem. Dit kan verklaard worden door de arousal-theorie. Deze theorie stelt dat emoties met een hoge arousal de akoestische parameter doet toenemen, en emoties met een lage arousal de akoestische parameter doet afnemen. Dit heeft vooral betrekking op frequentie-, intensiteits- en spectrumparameters. De veranderingen in de akoestische parameters zijn vooral afkomstig door de fysiologische veranderingen in het lichaam die de sympathische opwinding van een emotie met zich meebrengt (bv. spierspanning) (Kappas, Hess & Scherer, 1991; Johnstone & Scherer, 1999; Johnstone & Scherer, 2000; Scherer, Sundberg, Fantini, Trznadel & Eybel, 2017).
Interessante links
Harris, S. (z.j.). When it isn’t just physical: The effects of stress and emotion on the voice. via https://www.britishvoiceassociation.org.uk/voicecare_stress-emotion-voice.htm
Johnstone, T. (2001). The effect of emotion on voice production and speech acoustics. via https://thesiscommons.org/qd6hz/
Patel, S., Scherer, K.R., Björkner, E., & Sundberg, J. (2011). Mapping Emotions Into Acoustic Space: The Role of Voice Production. via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21354259/
Giddens, C.L., Barron, K.W., Byrd-Craven, J., & Winter, A.S. (2013). Vocal Indices of Stress: A Review. via https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23462686/
Tips
XXX
XXX
XXX
XXX